เมื่อเรื่องเพศมีอะไรมากกว่าชายและหญิง คำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับความหลากหลายทางเพศจึงมีมากมายไม่แพ้กัน มาทำความรู้จักคำศัพท์ใหม่ ๆ ที่จะช่วยให้คุณเข้าใจ LGBTQIA+ community มากยิ่งขึ้น เพื่อร่วมเฉลิมฉลองให้กับ Pride Month ไปด้วยกัน!
Ally (อ่านว่า แอลไล) หมายถึง ชาว Straight ที่เป็นพันธมิตรกับ LGBTQIA+ และต้องการสนับสนุนให้ชาว LGBTQIA+ ได้รับสิทธิเท่าเทียมและสามารถเป็นตัวเองได้อย่างปลอดภัย
Androgynous (อ่านว่า แอนโดรจีนัส) เป็นศัพท์ที่มักใช้ในวงการแฟชั่น หมายถึง บุคคลที่มีลักษณะเป็นได้ทั้งสองเพศ ดูเป็นชายก็ได้ ดูเป็นหญิงก็ได้ และยังหมายถึง สไตล์การแต่งตัวที่ไม่เป็นไปตามแบบแผนทางเพศ เช่น เมื่อผู้หญิงใส่สูทเหมือนผู้ชาย ผู้ชายใส่กระโปรงเหมือนผู้หญิง (มาจากการผสมกันระหว่างรากศัพท์ andro- ที่แปลว่า ชาย และ -gyne ที่แปลว่า หญิง)
Butch and Femme เป็นคำสแลงที่ใช้เรียกคู่รักทอมดี้ โดย Butch (บุช) คือคนที่ดูมีความเป็นชาย และ Femme (เฟม) คือคนที่ดูมีความเป็นหญิง
Cisgender (อ่านว่า ซิสเจนเดอร์) หมายถึง บุคคลที่มีเพศสภาพตรงกับเพศโดยกำเนิด ความหมายเหมือนกับคำว่า Straight
Come out / Coming out เป็นคำกริยา หมายถึง การเปิดเผยอัตลักษณ์ทางเพศของตัวเองกับคนรอบข้างด้วยความสมัครใจ มาจากสำนวนเต็ม ๆ คือ Coming out of the closet
Demisexual (อ่านว่า เดมิเซ็กชวล) เป็นรสนิยมทางเพศแบบหนึ่งซึ่งอยู่กึ่งกลางระหว่างคนที่ไม่ฝักใฝ่ทางเพศ (Asexual) กับ คนที่ฝักใฝ่ทางเพศ (Sexual) (มาจากรากศัพท์ demi- ที่แปลว่า ครึ่งหนึ่ง) โดยคนที่มีเพศวิถีแบบนี้จะรู้สึกดึงดูดทางเพศหรือมีความต้องการทางเพศกับคนที่รู้สึกผูกพันด้วยเท่านั้น ไม่สามารถ one night stand กับคนแปลกหน้า และไม่ตกหลุมรักคนจากรูปร่างหน้าตา
Drag (อ่านว่า แดร็ก) หมายถึง รูปแบบการแต่งหน้าแต่งตัวของชาว LGBTQIA+ ที่ดูอลังการมากกว่าปกติแต่มีคอนเซ็ปที่ชัดเจน มีจุดประสงค์เพื่อเพิ่มอรรถรสให้กับการแสดงบนเวที มาจากคำเต็ม ๆ คือ Dressed Resembling A Girl นอกจากนี้ ยังแยกย่อยได้เป็น Drag queen คือคนที่มีร่างกายเป็นชายแต่แต่งตัวเป็นหญิง และ Drag king คือคนที่มีร่างกายเป็นหญิงแต่แต่งตัวเป็นชาย
Enby (อ่านว่า เอ็นบี้) เป็นคำสแลงเก๋ ๆ สำหรับเรียกแทนชาว Non-binary หรือคนที่ไม่ใช่ชายและไม่ใช่หญิง เป็นการเล่นเสียงมาจาก NB (Non-binary)
Gender dysphoria เป็นศัพท์ทางการแพทย์ หมายถึง ภาวะไม่ชอบเพศของตัวเอง ซึ่งทำให้เกิดความทุกข์ทรมานใจที่ไม่สามารถแสดงออกทางเพศหรือมีอัตลักษณ์ทางเพศอย่างที่ต้องการ
Gender fluid/fluidity หรือ ความลื่นไหลทางเพศ คือ หนึ่งในรูปแบบความเชื่อที่ว่าคนเรามีเพศที่ไม่ตายตัว สามารถเปลี่ยนแปลงอัตลักษณ์ทางเพศไปมาได้ ไม่ว่าจะเป็นการแสดงออกทางเพศ หรือรสนิยมทางเพศ นอกจากนี้หากบุคคลไหนมีความลื่นไหลทางเพศสูงมาก ในภาษาไทยจะมีอีกคำเรียกว่า ความลื่นล้มทางเพศ ซึ่งเป็นคำสแลงที่นิยมใช้กันเพื่อแสดงถึงขั้นกว่าของความลื่นไหลทางเพศ
Gender nonconforming หมายถึง การแสดงออกทางเพศที่ไม่ตรงกับบรรทัดฐานของสังคม เช่น เมื่อผู้ชายดูไม่แมนเท่าที่สังคมคาดหวัง หรือเมื่อผู้หญิงดูไม่อ่อนหวานเท่าที่สังคมคาดหวัง
Homophobia หมายถึง อาการเกลียดกลัวคนรักเพศเดียวกัน / Transphobia หมายถึง อาการเกลียดกลัวคนข้ามเพศ / Biphobia หมายถึง อาการเกลียดกลัวไบเซ็กชวล
Misgender (อ่านว่า มิสเจนเดอร์) เป็นคำกริยา หมายถึง การปฎิบัติต่อคนอื่นไม่ตรงกับอัตลักษณ์ทางเพศของเขา ซึ่งทำให้เกิดความไม่พอใจ โดยเฉพาะเรื่องการใช้คำสรรพนามผิด เช่น เรียกผู้ชายที่ดูสุภาพอ่อนหวานว่า “ลูกสาว” หรือ เรียกผู้หญิงข้ามเพศว่า “นาย”
Rainbow capitalism หรือ ทุนนิยมสีรุ้ง หมายถึง ปรากฏการณ์ที่แบรนด์ต่าง ๆ ใช้ Pride Month และธงสีรุ้ง เป็นเครื่องมือทางการตลาดในการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีและสร้างกำไร โดยสนับสนุนกลุ่ม LGBTQIA+ เพียงผิวเผิน ชั่วคราว และไม่ได้ช่วยให้สังคมเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างแท้จริง หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า Rainbow washing หรือ การย้อมสีรุ้ง
They/Them เป็นคำสรรพนามกลาง ๆ ที่ชาว Non-binary นิยมใช้ แทน He/Him หรือ She/Her ซึ่งในที่นี้จะมีหมายถึงเป็นเอกพจน์ อย่างไรก็ตาม ชาว Non-binary แต่ละคนอาจต้องการใช้สรรพนามแตกต่างกันไป การถามคน ๆ นั้นโดยตรงจึงเป็นวิธีที่ดีที่สุดเพื่อให้เราใช้สรรพนามได้ถูกต้อง
Trans man หมายถึง ผู้ชายข้ามเพศ หรือบุคคลที่เปลี่ยนจากหญิงเป็นชาย (female-to-male: FTM) ในทางตรงข้าม Trans woman หมายถึง ผู้หญิงข้ามเพศ หรือบุคคลที่เปลี่ยนจากชายเป็นหญิง (male-to-female: MTF)
Transition ในบริบทของ LGBTQIA+ community หมายถึง กระบวนการเปลี่ยนแปลงการแสดงออกทางเพศ เช่น เปลี่ยนเครื่องแต่งกาย เปลี่ยนรูปร่างภายนอก เทคฮอร์โมน เปลี่ยนคำนำหน้าและคำสรรพนาม เพื่อให้ตรงกับอัตลักษณ์ทางเพศของตัวเอง
อ้างอิง:
https://lgbtsewi.org/lgbtqia-vocab/
https://ngthai.com/cultures/2540/gender-diversity-in-current/
https://www.feminista.in.th/post/what-is-lgbtiq
https://www.facebook.com/KCMHCMG/photos/a.122470639152816/1081923523207518/?type=
https://www.facebook.com/lidoconnect/photos/a.402624800491918/982249445862781/?type=3
