รวมอภิธานคำศัพท์เกี่ยวกับความหลากหลายทางเพศ
Sex – เพศสรีระ หมายถึงเพศกำเนิดตามโครงสร้างทางกายวิภาคหรือสรีรวิทยาที่แสดงออกให้เห็นว่าเป็นเพศหญิงหรือเพศชาย
Gender – เพศสภาพ หมายถึง เพศที่สังคมกำหนดสถานะทางเพศว่าเป็นหญิงหรือชาย โดยอาจดูจากสภาพร่างกายภายนอก บุคลิกลักษณะ ตามบริบทวัฒนธรรมของสังคม บางสังคมอาจมีแค่หญิงและชาย ขณะที่บางสังคมอาจหมายรวมถึงคนที่มีอัตลักษณ์ทางเพศอื่นๆ ด้วย
Gender Identity – อัตลักษณ์ทางเพศ หมายถึง การรับรู้ว่าตนเองเป็นเพศอะไรและต้องการเรียกว่าอย่างไร อาจเป็นหญิง ชาย หรืออย่างอื่น โดยเราอาจมีอัตลักษณ์ทางเพศที่ตรงหรือไม่ตรงกับเพศกำเนิดก็เป็นได้
Sexual Orientation – เพศวิถี หมายถึง รสนิยมทางเพศว่าสนใจเพศเดียวกัน สนใจเพศตรงข้าม สนใจทุกเพศ หรือไม่ฝักใฝ่เพศใดเลย
Gender Expression – การแสดงออกทางถึงอัตลักษณ์ทางเพศ ว่าเราเป็นเพศไหน เช่น การแต่งกาย ทรงผม น้ำเสียง ภาษากาย ภาษาพูด
LGBTQIA ย่อมาจากอะไร?
LGBTQIA - ย่อมาจาก Lesbian Gay Bisexual Transgender Queer Intersex และ Asexual หมายถึงกลุ่มบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศ
- L : Lesbian – หมายถึงผู้หญิงที่รักผู้หญิงด้วยกัน
- G : Gay - หมายถึงผู้ชายที่รักผู้ชายด้วยกัน
- B : Bisexual - หมายถึงคนที่รักได้ทั้งชายและหญิง
- T : Transgender – ผู้หญิงหรือผู้ชายที่ข้ามเพศ
- Q : Queer – หมายถึงคนที่ไม่ปิดกั้นทางเพศ คือไม่ต้องการกำหนดว่าตนเองเป็นเพศใดหรือรักเพศใด
- I : Intersex – หมายถึงคนที่มีเพศกำกวม หรือคนที่มีโครงสร้างระบบสืบพันธุ์ โครโมโซม อวัยวะเพศที่ไม่สามารถแบ่งเป็นหญิงหรือชายได้
- A : Asexual – หมายถึงคนที่ไม่ฝักใฝ่ทางเพศหรือไม่ต้องการมีความสัมพันธ์ทางเพศ
นอกจากนี้ยังมีอัตลักษณ์ทางเพศอื่นๆ ที่เป็นศัพท์ใหม่ๆ อีกด้วย
- Pansexual - หมายถึงคนที่ไม่ปิดกั้นว่าคนรักจะเป็นเพศอะไร มีความสนใจในผู้ที่มีอัตลักษณ์ทางเพศใดก็ได้
- Non-binary - หมายถึงกลุ่มคนที่ไม่คิดว่าตัวเองเป็นเพศชายหรือเพศหญิง ซึ่งอาจหมายรวมถึงกลุ่ม queer หรือ กลุ่ม bigender (คนที่มีสองเพศ) หรือกลุ่ม genderfluid (ความลื่นไหลของอัตลักษณ์ทางเพศที่สามารถเปลี่ยนไปมาได้)
ทั้งนี้ในอนาคตศัพท์ที่เกี่ยวกับอัตลักษณ์ทางเพศอาจมีศัพท์ใหม่เพิ่มขึ้นได้อีก เพราะอัตลักษณ์ทางเพศ หรือ gender identity นั้นเป็นเรื่องส่วนบุคคลที่แต่ละคนเป็นผู้กำหนดเองไม่ใช่สังคมเป็นผู้กำหนด อัตลักษณ์ทางเพศจึงสามารถลื่นไหลไปตามความหลากหลายของผู้คน ดังนั้นวันนี้นอกจากเราจะเรียนรู้ศัพท์ใหม่ๆ แล้ว เราอาจต้องเรียนรู้ที่จะยอมรับว่าเพศมีความหลากหลายมากกว่าแค่ที่สังคมกำหนดว่ามีเพียงเพศหญิงและเพศชาย ซึ่งจะช่วยให้เราสามารถเข้าใจและโอบรับผู้ที่มีความแตกต่างหลากหลายได้มากขึ้น สามารถเคารพในทุกเพศๆ และให้เกียรติทุกคนอย่างเท่าเทียมกัน
